De laatste tijd is het veel in het nieuws: het klieven van tongriempjes en lipbandjes. Wat zijn het eigenlijk en hoe gaat het klieven in zijn werk? Hier lees je daar meer over en ook deel ik mijn mening over deze ingreep.
Het tongriempje is een soort dun velletje tussen de onderkant van de tong en de mondbodem. Een lipbandje is een dun velletje tussen bovenlip en bovenkaak. Soms is tongriempje te strak waardoor de tong moeizaam kan bewegen. Dat kan het drinken bemoeilijken. Vooral bij borstvoeding omdat een baby niet goed zijn tong onder te tepel kan krijgen. Bij flesvoeding levert dit nauwelijks problemen op omdat dat een andere drinktechniek is. Op latere leeftijd kan een tekort tongriempje zorgen voor problemen op het gebied van spraak (omdat je je tong niet goed kunt bewegen). Maar ook op het gebied van je gebit omdat je met een te kort tongriempje niet goed met je tong de etensresten uit je kiezen kunt verwijderen. Daardoor heb je meer kans op gaatjes en slechte hygiëne van je gebit.
Over een te kort lipbandje bestaat er nog geen overeenstemming over wanneer deze te strak is. De indicatie voor het klieven ervan is onduidelijk en de effectiviteit van de ingreep is nog onbekend. Deze variant gaat vaak niet gepaard met (borst)voedingsproblemen.
Een tongriempje klieven is een kleine ingreep van een paar seconden en gebeurd zonder verdoving. De arts gebruikt een klein schaartje om het tongriempje door te klieven. Het is niet pijnlijk want er groeien nog geen zenuwen. De baby wordt tijdens het klieven stevig vastgehouden wat ze logischerwijs niet prettig vinden en daardoor kunnen gaan huilen. Het wordt beschouwd als veilige ingreep die vaak wordt uitgevoerd. Echter deze ogenschijnlijke onschuldige ingreep kan grote gevolgen hebben. Daarnaast wordt het vaak ten onrechte uitgevoerd. En is het niet altijd bewezen effectief.
Een lactatiekundige of (kinder)arts kan beoordelen of het klieven noodzakelijk is. Zij maken dan bijvoorbeeld gebruik van een scorelijst om te beoordelen of klieven inderdaad noodzakelijk is.
Wat tegenwoordig een trend is, is dat het klieven van een tongriempje veel te snel wordt gedaan. Vanaf 2013 is het klieven van tongriempjes vertienvoudigd tot ruim 11.000 behandelingen per jaar. Terwijl het maar bij een klein percentage noodzakelijk is. Het onnodig klieven geeft ouders valse hoop en vertraging op de werkelijke oorzaak van het slechte drinken of onrust. Er wordt niet verder gekeken wat de oorzaken van bijv slecht drinken en veel huilen zouden kunnen zijn. In de meeste gevallen wordt zo’n tongriempje dan onterecht gekliefd en is het probleem van slecht drinken of onrust/huilen niet verholpen.
Daarnaast zijn er verhalen bekend van complicaties zoals infecties en/of bloedingen. En er zijn zelfs gevallen bekend waarbij de baby na het klieven van het tongriempje helemaal niets meer wil drinken.
Graag zou ik ook mijn eigen ervaring met je delen. Bij mijn oudste wilde ik graag borstvoeding geven wat helaas niet lukte. Hij deed alleen maar korte teugjes, de borstvoeding kwam niet op gang en het deed pijn bij mij. Na 2 weken proberen ben ik gestopt maar ik heb het daar heel moeilijk mee gehad. Ik wilde zo graag borstvoeding geven. Toen ik zwanger was van de 2e was ik dan ook vastbesloten om de borstvoeding te laten slagen. Vrijwel meteen herkende ik dezelfde symptomen bij mijn dochter. Ook hier korte teugjes, een voeding die niet op gang kwam en pijn bij het voeden. Al op dag 3 schakelden we een lactatiekundige in. Zij zag het meteen. Mijn dochter had een verborgen tongriempje. Een variant waar ik zelf in mijn werk als kinderverpleegkundige nog niet eerder van gehoord had. Deze is toen gekliefd in het ziekenhuis door een arts. Meteen na het klieven moest ik borstvoeding geven. Het was zo’n verademing! Het deed geen pijn meer en mijn dochter dronk ineens met grote halen waardoor uiteindelijk de borstvoeding ook beter op gang kwam. Na de ingreep moesten we meerdere keren per dag de mondbodem masseren met een vinger. Dit om te voorkomen dat de wondranden weer ging hechten. En helaas gebeurde dat ook. Dus konden we een paar dagen later weer terug voor een 2e keer klieven. Maar daarna ging het goed! Uiteindelijk heb ik 7 maanden borstvoeding kunnen geven. Had ik dit eerder geweten. Achteraf gezien denk ik dat mijn zoon ook een te kort of verborgen tongriempje heeft gehad. Het kan namelijk erfelijk zijn.
Ervaar je problemen met (borst)voeding en/of herken je bovenstaande symptomen? Zorg dan dat een zorgprofessional met veel ervaring op het gebied van tongriempjes en lipbandjes met je meekijkt of klieven inderdaad een oplossing kan zijn.
Daarnaast is het erg belangrijk om ook verder te kijken. Wat zou de oorzaak van het huilen, de onrust of het slechte drinken kunnen zijn? Laat ook hier een professional, zoals een babyconsulent, met je meekijken.
NB: Als er geen problemen zijn met (borst)voeding, is het ook niet noodzakelijk om te klieven. Vaak lost het probleem zich in de loop der tijd vanzelf wel op doordat het tongriempje langs de onderkaak en dus de scherpe tandjes schuurt.